Wat is een conversiestoornis?

Bij de conversiestoornis zijn er stoornissen van het willekeurige spierweefsel en/of van het zenuwstelsel en de zintuigen. Deze verschijnselen wijzen in de richting van een neurologische of andere lichamelijke oorzaak, maar hier wordt niets gevonden. In plaats daarvan lijken de symptomen door psychische factoren te zijn veroorzaakt. Men veronderstelt vaak dat de symptomen een angstreducerende functie hebben

De conversiestoornis is vrij zeldzaam en komt in de gehele bevolking bij 11 tot 31 per 100.000 mensen voor.

Symptomen:
Veelvoorkomende klachten zijn:

1. spierzwakte of spierverlamming
2. spierspasmen
3. moeite met praten
4. onwillekeurige bewegingen
5. ongevoeligheid voor pijn
6. doofheid
7. visuele verstoringen (zichtbeperking)
8. toevallen of convulsies

Ontstaanswijze:

Over het ontstaan is weinig bekend. Maar conflicten en stressveroorzakende factoren zouden een rol kunnen spelen. Deze factoren lijken samen te hangen met het begin of een verergering van de conversiestoornis. De belangrijkste theorie over het ontstaan is dat negatieve gevoelens door verdringing buiten het bewustzijn worden gehouden, maar dat dit via onbewuste weg invloed heeft op de functies van het lichaam, met name het willekeurige spierweefsel, het zenuwstelsel en de zintuigen.

Gevolgen:
Deze klachten zijn zeer invaliderend en patiënten zitten vaak in een rolstoel en hebben aanpassingen in huis nodig. Deze patiënten laten zich vaak onderzoeken en behandelen door artsen, wat bij laatstgenoemden soms frustratie of ongeloof oproept.

Wanneer is er sprake van een conversiestoornis?

De DSM-IV is een handboek voor diagnose en statistiek van psychische aandoeningen. Dit boek wordt wereldwijd als standaard in de psychiatrische diagnostiek gebruikt. De DSM-IV heeft de diagnostische criteria voor conversiestoornis als volgt omschreven:

• Een of meer symptomen of afwijkingen van de lichaamsmotoriek of zintuigen die veroorzaakt lijken te zijn door een neurologische of andere medische aandoening.
• Er zijn psychologische factoren te vinden bij de symptomen of gebreken, omdat de uiting van de symptomen wordt voorafgegaan door conflicten of andere stressfactoren.
• De symptomen zijn niet met opzet nagebootst of opgewekt (zoals bij een nagebootste stoornis of simulatie).
• De symptomen of gebreken kunnen na onderzoek niet volledig worden verklaard door een neurologische of somatische aandoening, de directe effecten van inname van een substantie of als cultureel bepaald gedrag.
• De symptomen of gebreken veroorzaken klinisch duidelijk lijden of problemen in de sociale omgang, op het werk of op andere belangrijke terreinen of vereisen medisch evaluatie.

• De symptomen of gebreken beperken zich niet tot pijn of seksuele disfuncties, treden niet uitsluitend op als onderdeel van een somatisatiestoornis en kunnen niet worden verklaard door een andere psychische aandoening.

Voordat de diagnose conversiestoornis gesteld kan worden moet een lichamelijke oorzaak eerst correct worden uitgesloten.

In de DSM-IV worden 4 subtypen onderscheiden

- met stoornissen in de motoriek, hieronder vallen onder andere verlammingen en tremoren.

- met symptomen op het gebied van de zintuigen: hieronder vallen onder andere blindheid en stoornissen van het gevoel

- met toevallen, met of zonder bewustzijnsverlies

- met gemengde symptomatologie

Behandeling

Er is geen therapie bewezen effectief voor de conversiestoornis. Fysiotherapie wordt aanbevolen in combinatie met gedragstherapie of hypnose.